موضوع کتاب راجعبه چیه؟ چطور میتونی بفهمی که کی شیشهخرده داره و کی با چه هدفی دروغ میگه
بیشتر ما دوست داریم اینطوری فکر کنیم که آدم خوب و صادقی هستیم؛ متاسفم که باید بگم چنین چیزی درست نیست. ما هممون یهجورایی ریاکاریم.
درسته که اکثرمون توی مقیاس بزرگ، تقلب نمیکنیم، ولی ما روزانه بهدلایل مختلفی تحریک میشیم که دروغ بگیم یا تقلب کنیم یا کسی رو فریب بدیم. معمولا این دلایل، منطقی هم نیستن. تقلب همهجا هست؛ توی اداره، مدرسه، خونه و حتی بهشکل خودفریبانهای توی ذهنمون.
سوالی که پیش میاد اینه که چرا ما اینقدر شیشهخرده داریم؟
احتمالا دن آریلی رو بشناسی؛ کسی که اولینبار دربارهی اقتصاد رفتاری صحبت کرد و کتاب نوشت و اتفاقا کتابش بهاسم «نابخردیهای پیشبینیپذیر» توی چکیدا خلاصه شده و میتونی بخونیش.
دن اریلی برای کشف و درک حقیقت صادقنبودنِ آدما نیروهای متعدد و متضادی رو بررسی میکنه که در ما انگیزهی دروغ و تقلب یا همینطور راستگویی رو ایجاد میکنن. آریلی آزمایشهای متعددی طراحی کرد تا محرکها و پارامترهای تقلبکردن مثل حسهای اخلاقی یا خستگی جسمی و ذهنی یا وسوسه رو شناسایی کنه. اون با بهکاربردن این آزمایشها شکلهای متعددی از یه آزمون فریبندهی ریاکاری ارائه میده.
توی ادامهی خلاصه کتاب پشت پردهی ریاکاری، چکیدا بهت میگه که:
- چرا یادآوری ۱۰فرمان میتونه احتمال تقلبکردنت رو کمتر کنه؟
- چرا اگه دونسته لباسای تقلبی بپوشی، روی رفتارای اخلاقی تو تاثیر میذاره؟
- چطور ممکنه تقلب اینقدر مسری باشه و مثل یه عفونت از فردی به فرد دیگه منتقل بشه؟
- چرا اگه یه کار متقلبانه بکنی، پشت سرش یه تقلب دیگه میکنی و الی آخر؟
- و اینکه چرا اگه تقلب کنی، همش میخوای خودت رو فریب بدی که این کار رو نکردی؟