این کتاب راجعبه چیه؟ با خوندنش متوجه میشی که صنعت خودیاری یه صنعتِ سطحی و متقلبانهست و تو رو به آدم خوشحالتری تبدیل نمیکنه
همین الان اگه یه سر به کتابفروشیهای شهرت بزنی، خروار خروار کتاب خودیاری اونجا میبینی که نوید یه زندگی بهتر رو بهت میده. این فراوانی کتابهای خودیاری نشون میده که فرهنگ ما وابستگی بیشازحد و وسواسگونهای برای رسیدن به شادی داره؛ بااینحال واقعیت اینه که اگه جلدهای براق و درخشنده و شعارهای پرزرقوبرق این کتابها رو کنار بذاری، خیلی زود متوجه میشی پیام این کتابها کاملا پیشپاافتاده و کلیشهایه.
بذار چندتا مثال برات بزنم. کتاب «هفت عادت مردمان موثر» که یکی از پرفروشترین کتابهای خودیاری تاریخه، اساسا فقط به خوانندگان توصیه میکنه تصمیم بگیرن چی توی زندگی بیشتر براشون مهمه و اون رو انجام بدن.
یه کتاب پرفروش مشابه دیگه بهاسم «آیین دوستیابی» هست که صرفا به خوانندگان توصیه میکنه بهجای بینزاکتبودن، خوشمشرب باشن و تا جایی که میتونن آدما رو بهاسم کوچیک صدا بزنن.
البته بعضی از این کتابها صرفا پیشپاافتاده و کلیشهای نیستن؛ بلکه از ریشه و بُن غلطن؛ مثلا چندتا از پرفروشترین کتابهای خودیاری برای اینکه اهمیت هدفگذاری رو نشون بدن، به مطالعهی دانشگاه ییل درمورد این موضوع اشاره میکنن. توی این مطالعه از فارغالتحصیلان سال ۱۹۵۳ پرسیدن که آیا اهداف مشخص و نوشتهشدهای برای زندگیشون دارن یا نه. فقط ۳درصد از این فارغالتحصیلان به این سوال جواب مثبت دادن. طبق این مطالعه وقتی ۲ دهه بعد از همین فارغالتحصیلان درمورد زندگیشون پرسیدن، ۳درصدی که اهدافشون رو یادداشت کرده بودن، ثروت بیشتری نسبتبه مجموع ۹۷درصد دیگه داشتن.
این مطالعه بهظاهر گواه خیلی خوبی برای اینه که نوشتنِ اهداف میتونه موفقیت رو تضمین کنه؛ بااینحال واقعیت اینه که این مطالعه جعلیه. درواقع بعدا معلوم شد که دانشگاه ییل هیچوقت چنین مطالعهای درمورد هدفگذاری انجام نداده.
درنهایت باید بگم که کتابهای خودیاری معمولا به این موضوع اشاره میکنن که سطح شادی یه شخص به سطح ثروتش ربط داره. بااینحال یکی از شناختهشدهترین یافتههای علم خوشبختی اینه که خیلی از مزایای زندگی مدرن تاثیر خاصی روی افزایش روحیهی جمعی ما آدما نداشته. واقعیت اینه که کسب درآمدِ بیشتر، از یه جایی به بعد دیگه ما رو شادتر نمیکنه.
حتی مطالعات بینالمللی نشون میده که بعضی از فقیرترین کشورهای جهان شادترین مردمان رو دارن؛ مثلا توی یه نظرسنجی، نیجریه که ۹۲درصد از جمعیتش زندگی روزمرهشون رو با مبلغی کمتر از ۲ دلار میگذرونن، لقب شادترین کشور جهان رو به خودش اختصاص داد.
من الیور برکمن، یعنی نویسندهی این کتاب هستم و قصد دارم توی این خلاصه کتاب ذهن تو رو از سمومی که کتابهای خودیاریِ پرفروش بهت تزریق کردن، پاک کنم.
توی ادامهی خلاصه کتاب «پادزهر»، چکیدا بهت میگه که:
- چرا تلاش برای خوشبختی و شادی نتیجهی عکس داره و باعث نارضایتی ما میشه؟
- چطور پذیرش مرگ و رنج باعث آسایش در زندگی میشه؟
- چطور میشه از احساسات منفی به نتایج مثبت رسید؟