موضوع کتاب دربارهی چیه؟ یاد میگیری که وقتی از چیزی لذت میبری چه فعل و انفعالاتی توی شبکهی عصبی مغزت رخ میده
تاحالا با خودت فکر کردی که چرا فقط بعضیچیزا میتونن باعث ایجاد لذت و اعتیاد بشن؟ چرا بقیهی چیزا چنین احساسی رو ایجاد نمیکنن؟ مثلا چرا همیشه همبرگر بیشتر از سبزیجات آبپز بهمون حال میده؟ چرا کیک شکلاتی حال میده، اما شربت دیفن هیدرامین حالمون رو بهم میزنه.
بااینحال فقط مزهها نیستن که ما رو در مدار لذت قرار میدن. بعضی چیزها جدای از مزهی خوبشون، خیلی حال میدن و این چیزی جدای از طعم و مزهی اونهاست؛ چون یهسری چیزهای دیگه هم هستن که فوقالعاده لذتبخش هستن و اصلاً خوردنی هم نیستن. بهعنوانمثال، یکی از لذتبخشترین کارها و البته اعتیادآورترینها، قمار کردنه. قمار نماد لذت، اعتیاد، حرص و طمع و خیلی از صفتهای پست انسانیه که البته مذهبیها از این چیزها خوششون نمیاد. حق هم دارن، قمار میتونه آدم رو زمین بزنه؛ ولی چیزیه که حس لذتبخشی به آدما میده.
نوشابه هم همینطوره. تا حالا شده معتاد نوشابه باشی؟ اعتیاد به نوشابه دلایل نسبتاً واضحی داره و کافیه توی یه ظهر گرم تابستونی با چند تیکه یخ امتحانش کنی؛ البته که پیشنهاد من اینه چنین چیزی رو امتحان نکنی، چون ریسک بالایی وجود داره که بعد از این تجربهی لذتبخش، در دامش گرفتار بشی.
واقعاً برام سؤاله که چرا آب کرفس اینطوری لذتبخش نیست. شاید برای تو لذتبخش باشه؛ ولی برای من نیست.
خلاصه سرت رو درد نیارم، من توی این کتاب میخوام بهت بگم که نوع لذت فرق چندانی نداره؛ یعنی فرقی نمیکنه که تو عاشق کیک شکلاتی باشی یا معتاد قمار و بازی پوکر. بهطور کلی، همهی این لذتها یه مجموعهی پیچیده از ساختارها رو توی مغز بهوجود میارن که بعضیوقتها عملکرد شگفتانگیزی دارن.
من توی این کتاب میخوام درمورد چیزهایی که علوم اعصاب در این خصوص کشف کرده باهات صحبت کنم.
توی خلاصه کتاب «بر مدار لذت» بهکمک چکیدا متوجه میشی که:
- چرا سیگار بیشتر از هروئین اعتیادآوره؟
- بین رابطهی جنسی و عشق چه تفاوتی وجود داره؟
- دویدن و حشیش چه چیز مشترکی دارن؟