اطلاعاتِ اکثرِ ما از دوران قاجار در حد شناختن پادشاهان و یهسری نقاط عطف هست. کمتر جایی دربارهی شرایط زندگیِ مردم کوچه و بازار در دوران قاجار خوندیم. کمتر کسی از ما میدونه که واقعا جامعهی ایران تحت حکومت شاهان قاجار تا چه اندازه فاسد و نادان بوده.
بااینحال خلاصه کتاب سیاحتنامهی ابراهیم بیک از زینالعابدین مراغهای دقیقا دربارهی همین موضوع صحبت میکنه.
این کتاب که ازش بهعنوان یکیاز محرکهای اصلیِ انقلاب مشروطه اسم میبرن، با زبانی داستانی دربارهی مشکلات و فجایع اجتماعی، فرهنگی و سیاسی صحبت میکنه که تا پیش از اون سابقه نداشته.
داستان کتاب دربارهی شخصی بهاسم ابراهیم بیک هست؛ یک تاجر ایرانیِ زادهشده در مصر که تا حالا ایران رو از نزدیک ندیده، اما بااینحال علاقهی وصفناپذیری نسبتبه سرزمین پدریش داره.
این علاقه از پدرش بهارث رسیده. پدر ابراهیم بیک همیشه از ایران به خوبی تعریف کرده؛ از آبوهوای خوبش، صفای مردمانش و از ثروت سرشاری که در این کشور جاری شده.
این میشه که بعد از مرگ پدر، ابراهیم بیک تصمیم میگیره بهقصد زیارت حرم امام رضا (ع) راهی ایران بشه و این مدینهی فاضله رو از نزدیک ببینه؛ بااینحال چیزی که در طی این سفر مشاهده میکنه، صدوهشتاد درجه با توصیفاتی که قبلتر شنیده بود تفاوت داره.
جامعهای رو میبینه که انگار از تمدن به دور بودن. دولتمردان و دستگاههای دولتی رو میبینه که خدمت به کشور و مردم حتی اولویت آخرشون هم نیست و خرافاتی رو میبینه که تا پوست و گوشت مردم رسوخ کرده.
این کتاب شرح همین مشاهدات هست.
نکتهی جالب دربارهی کتاب سیاحتنامه ابراهیم بیک اینه که همزمان با کشورهای دیگه مقایسه هم میکنه. مثلا میگه که فلانچیز که در ایران اینطوری بوده، در کشورای دیگه چطوری بوده. همین موضوع باعث شده بود تا این کتاب برای مشروطهخواهان بسیار تکاندهنده و الهامبخش باشه.
خبر خوب اینه که چکیدا صفر تا صد این کتاب رو برات خلاصه کرده و همین الان میتونی ازطریق سایت و اپلیکیشن چکیدا خلاصه کتاب سیاحتنامه ابراهیم بیک رو بهصورت متنی و صوتی بخونی یا بشنوی.
- اگه عمق نابسامانی در دوران قاجار رو نمیدونی
- اگه دوست داری یه داستان جذاب و عبرتآمیز بخونی