در سال ۲۰۱۴، عکسی تو فضای مجازی پخش شد که خیلی بحث‌برانگیز بود؛ یه تصویر ساده از یه لباس آبی‌مشکی. یا شایدم طلایی‌سفید؟ ماجرا دقیقاً همین بود. همه به یه تصویر نگاه می‌کردن، اما چیز کاملاً متفاوتی می‌دیدن. این خطای دید باعث شد یه احساس ناراحت‌کننده به همه‌ی آدم‌ها سرایت کنه؛ چون حقیقت تلخی رو درباره‌ی ذهن انسان برملا می‌کرد. اون تصویر به میلیون‌ها نفر نشون داد چیزی‌که به‌عنوان واقعیت تصور میشه، فقط یه تفسیره.
این لباس بحث‌برانگیز که به رنگ‌های مختلفی دیده میشد، تنها نمونه‌ای نبود که نشون می‌داد تفسیر مغز از واقعیت توی شرایط یا موضوعات مختلف تا چه حد می‌تونه متفاوت باشه.
خلاصه کتاب انحراف نوشته‌ی عصب‌شناس بو لوتو چیزهای جالبی درباره‌ی دنیای اطراف و مغزت بهت میگه؛ می‌تونی به این خلاصه کتاب به‌چشم یه سفر گردشگری به دنیای مغزت نگاه کنی. بو لوتو میگه، دنیایی که ما از طریق بینایی و حواس‌های دیگه‌ی خودمون درک می‌کنیم، دنیای واقعی نیست. درواقع ما به اون دنیا دسترسی نداریم. چیزی که ما درک می‌کنیم صرفا تفسیری از واقعیته.
تصویری که توسط چشم درک میشه مهمه، چون بیشتر از هرچیزی بقا رو تو اولویت قرار میده. وسواس مغز برای بقا می‌تونه مانعی برای خلاقیت باشه. ذهن ما وقتی با ناشناخته‌ها روبه‌رو میشه احساس ناامنی می‌کنه.
لوتو در خلاصه کتاب انحراف نشون میده که چطور راحت‌شدن و بهتر‌کنار‌اومدن با شرایط در اوج ناراحتی می‌تونه باعث شکوفاشدنِ خلاقیت بشه. خیلی‌ها وقتی بحث از نوآوری و خلاقیت میشه، دچار سوءتفاهم‌های اساسی میشن. اون‌ها فکر می‌کنن ایده‌های جدید وقتی به‌وجود میان که هدف خاصی توی ذهن باشه؛ ولی در واقعیت برعکسه.
هدف‌گذاری برای نتیجه‌ای که ازقبل تعیین‌شده، به‌این معنیه که تو ازقبل پیش‌فرض‌های زیادی درباره‌ی جهان داشتی و همونطور که الان می‌دونی، مفروضات ذهن ما خلاقیت رو محدود می‌کنن.
حرف خلاصه کتاب انحراف اینه که حتی اگر فکر می‌کنیم واقعیت عینی رو می‌بینیم، شئ جلوی چشم ما فقط یه نسخه‌ی تحریف‌شده از دنیای اطرافمون هست. درک ما از جهان به پنجره‌ی محدود حواس پنجگانه بستگی داره. علاوه‌براین، نحوه‌ی تشخیص مغزمون توسط اون چیزی که تو ذهن ما و تجربیات گذشته‌ی ما وجود داره محدود میشه. برای خلاق‌شدن، اولین مسئولیت ما اینه که الگوهای فکریمون رو بشناسیم، از فرضیات از پیش تعیین‌شده درباره‌ی موقعیت‌ها اجتناب کنیم و ناشناخته‌ها رو در آغوش بگیریم.
اگه تو هم دوست داری بدونی چی توی مغزت می‌گذره بهتره که همین حالا خلاصه کتاب انحراف رو توی چکیدا بخونی.
- اگه فکر می‌کنی آدمی هستی که خیلی به چشماش اعتماد داره
- اگه فکر می‌کنی باید از ذهنت برای درک متفاوتی از جهان استفاده کنی
پانته آ تحت الکسائی
